Geboorteverlof en ouderschapsverlof: wat is het verschil en hoe lang hebben werknemers hier recht op?

Partners en vaders (en natuurlijk moeders) hebben recht op verlof na de geboorte van hun kind. Officieel heet deze vorm van verlof geboorteverlof, ofwel partnerverlof. Maar hoe lang hebben partners eigenlijk recht op geboorteverlof en aanvullend geboorteverlof? En hoeveel krijgen ze in die periode doorbetaald? Wij leggen het uit.

Waar geboorteverlof echt bedoeld is voor de werkende partner van de moeder van het kind, is ouderschapsverlof voor beide werkende ouders. De duur van het verlof en de doorbetaling ervan is bij geboorteverlof ook anders dan bij ouderschapsverlof. Hieronder vind je een totaaloverzicht van waar werknemers recht op hebben bij welk verlof.

Zwangerschaps- en bevallingsverlof

Zwangerschaps- en bevallingsverlof zijn – wellicht vanzelfsprekend – voor de moeder. Is een vrouw zwanger van één kindje dan heeft ze recht op 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Voor een meerling geldt dat een vrouw 20 weken recht heeft op deze vorm van verlof. Ze krijgt gedurende deze periode 100 procent van het dagloon uitbetaald, maar niet meer dan het maximumdagloon. De betaling wordt gedaan door het UWV via de WAZO-uitkering, maar uitbetaling vindt plaats door het UWV óf door de werkgever zelf.

Vrouwen die zwangerschaps- en bevallingsverlof willen aanvragen, doen dat bij jou – de werkgever. Jij geeft dit dan weer door aan het UWV. Dit moeten ze uiterlijk 3 weken voordat het verlof ingaat doen. Dit komt neer op ten minste 7 weken voor de uitgerekende bevallingsdatum. Voor het aanvragen van dit verlof is een zwangerschapsverklaring nodig van de verloskundige of huisarts. In deze verklaring moet staan wat de verwachte bevallingsdatum is. Werknemers moeten deze verklaring ook bewaren in hun eigen administratie, omdat het UWV hierop kan controleren.

Het is voor werkgevers niet toegestaan om het verlof te weigeren.

Ouderschapsverlof

Zoals we eerder als schreven is ouderschapsverlof voor de vader/partner én moeder. Zij kunnen maximaal 26 keer het aantal uren per week dat ze werken aan ouderschapsverlof opnemen. Dit geldt ook voor ouders met adoptiekinderen of erkende kinderen én voor ouders met pleegkinderen, stiefkinderen of aspirant-adoptiekinderen. Hiervoor moeten ze wel kunnen aantonen dat het kind bij hen woont volgens de basisregistratie personen.

Ouderschapsverlof is op te nemen voor kinderen tot 8 jaar. Werknemers hebben hier voor elk kind recht op én kunnen voor meerdere kinderen tegelijk verlof opnemen. Bij een tweeling heeft een werknemer recht op twee keer ouderschapsverlof. Dit verlof is ten minste 2 maanden van tevoren aan te vragen bij de werkgever en jij geeft het weer door aan het UWV.

Ook hier geldt dat het verlof niet geweigerd mag worden.

Geboorteverlof (partnerverlof)

Voor de werkende vader/partner is geboorteverlof in het leven geroepen. Sinds 1 januari 2019 krijgen partners één keer het aantal werkuren per week aan geboorteverlof. Een partner die 5 dagen per week 6 uur per dag werkt, heeft recht op 30 uur verlof. De 100 procent  doorbetaling van dit verlof is volledig voor rekening van de werkgever.  

Aanvullend geboorteverlof

Vaders of partners die gebruik willen maken aanvullend geboorteverlof kunnen dat vijf weken lang doen. Hierbij is het voor alle partijen belangrijk om rekening te houden met de loondoorbetaling: gedurende de vijf weken aanvullend geboorteverlof, krijgen partners 70 procent van het dagloon (en maximaal 70 procent van het maximumdagloon) doorbetaald. Dit aanvullende verlof moet vooraf worden aangevraagd bij het UWV. Het gaat in dit geval ook niet om een doorbetaling van het salaris, maar om een WAZO-uitkering.  Het aanvullend geboorteverlof moet binnen 6 maanden na de geboorte van het kind worden opgenomen én het reguliere geboorteverlof van 1 week moet al zijn verbruikt.

Gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof

Sinds augustus 2022 hebben ouders recht op negen weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof, waarbij ze 70 procent van hun loon doorbetaald krijgen.

Werkgevers vragen dit verlof voor hun werknemers aan bij het UWV, via de Verzuimmelder of Digipoort. Omdat het een WAZO-uitkering betreft, moet het gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof achteraf worden aangevraagd: nadat de werknemer voor minimaal 1 keer het aantal uren van zijn of haar werkweek verlof heeft opgenomen. De uitkering is alleen aan te vragen voor hele werkweken.

Het UWV betaalt het betaald ouderschapsverlof aan jou als werkgever uit en jij betaalt het weer aan je werknemer. Zelf loon doorbetalen is tijdens dit verlof dus niet aan de orde. Werkgevers die het verlof willen aanvullen tot 100 procent, mogen dat zeker doen.

Naast het recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof, hebben ouders ook recht op 17 weken onbetaald ouderschapsverlof.