ZZP’ers of personeel? Wat de DBA-wet in 2025 betekent voor de horeca

Leestijd: 3 minuten

Heb jij zzp’ers in dienst of denk je erover na om zzp’ers in dienst te nemen? Let dan goed op! De belastingdienst gaat in 2025 namelijk handhaven op arbeidsrelaties om schijnzelfstandigheid te voorkomen.

De grote vraag is dus: Kan ik na 1 januari 2025 nog zzp’ers aannemen in de horeca? In dit artikel gaan we in op deze vraag en bespreken we de wet DBA en/of het slim is om gebruik te maken van zzp’ers in 2025.

Wat is de wet DBA?

De wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelatie) is een wet om meer duidelijkheid te scheppen over de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Deze wet heeft als voornamelijk doel om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Tot 1 mei 2016 kon dit met de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). Sinds 1 mei 2016 is deze vervangen door de wet DBA.

De wet DBA legt de verantwoordelijkheid bij de opdrachtgever om te beoordelen of er sprake is van een zelfstandige arbeidsrelatie. Dit betekent dat zowel jij als opdrachtgever en je opdrachtnemer zorgvuldig moeten zijn met de werkafspraken om te voorkomen dat de Belastingdienst de arbeidsrelatie als een dienstverband beschouwt.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid houdt in dat iemand als zzp’er wordt ingehuurd, terwijl er eigenlijk sprake is van een dienstverband.

Voorbeeld: Je bent eigenaar van een restaurant. Je huurt een zzp-kok in voor vaste dagen, die onder leiding van de chef werkt en niet vervangbaar is. De zzp-kok heeft geen eigen klantenkring, gebruikt de keukenapparatuur van het restaurant, en kan zich niet laten vervangen door een andere kok. Dit lijkt op een dienstverband en daardoor kan er in dit voorbeeld sprake zijn van schijnzelfstandigheid.

Wat verandert er per 1 januari 2025?

Volgens het ondernemersplein en de belastingdienst zal er vanaf 1 januari 2025 volledig gehandhaafd worden op schijnzelfstandigheid. Is er dan sprake van schijnzelfstandigheid? Dan riskeer je een boete en een naheffing. Je moet dus als werkgever samen met de opdrachtnemer kunnen bewijzen dat jullie samenwerking geen loondienstverband is.

Momenteel geeft de belastingdienst bij sprake van schijnzelfstandigheid vaak aanwijzingen. Dit is alleen wanneer er geen sprake is van kwaadwillendheid. Indien er wel sprake is van kwaadwillendheid, kan je alsnog correctieverplichtingen, naheffingsaanslagen en boetes opgelegd krijgen.

We spreken van kwaadwillendheid als je opzettelijk een situatie van duidelijke schijnzelfstandigheid creëert of in stand houdt, terwijl je weet – of had kunnen weten – dat er eigenlijk sprake is van een dienstverband.

Let op: Als de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 weer strenger gaat controleren op arbeidsrelaties, doen ze dat alleen voor situaties vanaf die datum. Er worden geen boetes uitgedeeld voor de periode vóór 1 januari 2025, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid. Maar dat laatste gebeurt alleen in heel duidelijke gevallen.

Op welke criteria controleert de belastingdienst?

De Belastingdienst hanteert de 9 criteria die zijn bepaald door de Hoge Raad in het Deliveroo-arrest. Dit zijn de navolgende:

  • De aard en duur van de werkzaamheden;
  • De wijze waarop de werkzaamheden en werktijden worden bepaald;
  • De inbedding van het werk en degene die de werkzaamheden verricht in de organisatie en de bedrijfsvoering van degene voor wie de werkzaamheden worden verricht;
  • Het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren;
  • De wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen;
  • De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd (bruto of te vermeerderen met BTW);
  • De hoogte van deze beloningen;
  • De vraag of degene die de werkzaamheden verricht commercieel risico loopt (ondernemersrisico);
  • Of degene die de werkzaamheden verricht zich als ondernemer in het economisch verkeer gedraagt of kan gedragen.

Daarbij zijn alle criteria even belangrijk. Het is ook geen uitputtende lijst. Deze dienen allemaal ’in de weegschaal te worden gelegd en daarin dient een afweging plaats te vinden’. Wat weegt het zwaarst: de werknemers kenmerken of de ondernemerskenmerken? Of er sprake is van loondienst of zzp wordt bepaald door hoe in de praktijk gewerkt wordt. Als sprake is van echt ondernemerschap als zelfstandige, dan kan er gewoon als zzp’er worden gewerkt. Maar er zijn ook gevallen van zzp’ers die niet zelfstandig werken, maar worden aangestuurd in hun werk. Dan is er sprake van een arbeidsovereenkomst.

De Belastingdienst heeft een toelichting gegeven op het beoordelingskader. Dit kader kan hier worden geraadpleegd.

Kan ik na 1 januari 2025 nog zzp’ers aannemen in de horeca?

Ja, het blijft mogelijk om zzp’ers aan te nemen in de horeca na 1 januari 2025, mits je kunt aantonen dat er sprake is van een echte zelfstandige arbeidsrelatie. Zorg ervoor dat je werkafspraken voldoen aan de criteria van de Belastingdienst en voorkom schijnzelfstandigheid.

Twijfel je? Overweeg dan alternatieven zoals payrolling om risico’s te vermijden. Hierbij wordt de medewerker in dienst genomen door een payrollbedrijf, terwijl deze exclusief voor jouw horeca onderneming blijft werken.

Met de payroll diensten van Mr. Einstein verleg je jouw ondernemersrisico. Heb je een zieke medewerker? Wij regelen het voor je! Dankzij de payroll diensten van Mr. Einstein zijn al jouw HR-zaken goed en snel geregeld. Je hebt er zelf geen werk aan, waardoor je meer tijd over hebt voor je gasten.